RI&E

De RI&E laat zien waar sociale veiligheid en PSA (psychosociale arbeidsbelasting) kansen en risico’s liggen binnen jouw organisatie. Wat loopt goed? Wat kan beter? En vooral: wat gaan we doen om medewerkers te beschermen en een veilige werkcultuur te creëren?

PSA in de RI&E: Inzicht, verplichtingen en verbeterkansen

Een complete Risico-Inventarisatie & -Evaluatie (RI&E) gaat verder dan het in kaart brengen van fysieke risico’s. Ook Psychosociale Arbeidsbelasting (PSA) moet verplicht worden meegenomen. Denk aan werkdruk, stress, ongewenst gedrag, pesten, agressie en discriminatie. Juist deze factoren zijn vaak de belangrijkste oorzaken van verzuim en onveiligheid binnen teams.

Een grondige PSA-analyse binnen de RI&E geeft organisaties niet alleen inzicht in de huidige risico’s, maar biedt ook concrete handvatten om te werken aan een gezonde en sociale werkcultuur.

1. Verplichte inventarisatie van de huidige situatie

Tijdens de RI&E wordt onderzocht in hoeverre jouw organisatie voldoet aan de wettelijke eisen rondom PSA. Ik kijk onder andere naar:

  • Is er een PSA-beleid aanwezig?

  • Is er een gedragscode? En is deze actueel én bekend bij medewerkers?

  • Is er een klachtenregeling?

  • Is er een interne of externe vertrouwenspersoon aangesteld?

  • Zijn leidinggevenden geschoold in het herkennen en aanpakken van ongewenst gedrag?

  • Wordt er periodiek gemonitord? (bijv. via MTO’s, cultuurmetingen, gesprekken)

Deze inventarisatie maakt snel duidelijk waar de organisatie staat en welke stappen nodig zijn om te voldoen aan de arbo-verplichtingen én om sociale veiligheid te versterken.

2. Mogelijke verplichte verbetermaatregelen

Wanneer uit de inventarisatie blijkt dat onderdelen ontbreken of verbeterd moeten worden, volgen één of meerdere verplichte maatregelen, zoals:

  • Actualiseren of opstellen van PSA-beleid

  • Implementeren of vernieuwen van een gedragscode
    (Gedragscode plus het voorlichten is vanaf 1 juli 2026 verplicht voor organisaties met meer dan 10 werknemers)

  • Trainingen voor teams
    over sociale veiligheid, aanspreekbaarheid en samenwerken

  • Het zichtbaarder maken van de vertrouwenspersoon en meldroutes

  • Periodieke monitoring
    zoals een jaarlijkse check, MTO of cultuurmeting

  • Het formaliseren van een meldprotocol

Deze maatregelen zorgen ervoor dat sociale veiligheid niet alleen op papier staat, maar daadwerkelijk leeft binnen de organisatie.

Waarom dit belangrijk is

Hoewel de RI&E en PSA-analyse wettelijk verplicht zijn, levert een goed uitgewerkt beleid veel meer op:

  • minder verzuim en lagere kosten

  • hogere medewerkerstevredenheid en betrokkenheid

  • een sterke, veilige en transparante werkcultuur

  • betere reputatie als werkgever

Door PSA serieus mee te nemen in de RI&E investeer je in duurzame inzetbaarheid, veilige teams en een gezonde bedrijfsvoering.